Stan faktyczny sprawy
Rada Miejska w O uchwałą z dnia 29.02 2024 r., przyjęła na podstawie art. 11 a ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (t.j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1580, dalej u.o.z.) program opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt na terenie Gminy O w 2024 r. W załączniku do uchwały zbiorczo ujęto środki przeznaczone na realizację zadań wynikających z programu grupując je jedynie wokół trzech grup zadań.
Uchwała ta w całości została zaskarżona do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego przez Prokuratora Rejonowego w P. W skardze Prokurator podniósł zarzut istotnego naruszenia prawa w postaci art. 11 a ust. 5 w zw. z ust. 2 oraz art. 94 Konstytucji RP. Zdaniem skarżącego istotne naruszenie prawa polegało właśnie na takim zbiorczym ujęciu środków przeznaczonych na realizację zadań wynikających z programu, w sytuacji w której art. 11 a ust. 5 u.o.z. bezwzględnie wymaga by organ uchwałodawczy w sposób szczegółowy i wyczerpujący określił wysokość środków finansowych przeznaczonych na realizację programu, sposób ich wydatkowania, oraz wskazał także konkretną kwotę przeznaczoną na realizację każdego ze wskazanych zadań oddzielnie.
Orzeczenie sądu:
WSA po rozpatrzeniu skargi uznał skargę za uzasadnioną i stwierdził nieważność uchwały w całości. Sąd wskazał. że zbiorczy sposób ujęcia wysokości środków finansowych przeznaczonych na realizację programu oraz sposobu jego wydatkowania nie realizuje delegacji z art. 11a ust. 5 u.o.z. Brak rozbicia całościowej kwoty lub rozbicie jej na kilka kwot mieszczących w sobie szereg zadań o odmiennym charakterze czyni program nietransparentnym w tym zakresie.
WSA podkreślił też, że brak taki stanowi istotne naruszenie prawa, ponieważ kwestia określenia sposobu wydatkowania kwot na poszczególne zadania objęte programem ma istotne znaczenie dla realizacji uchwały. Program powinien rozdzielać środki finansowe na wszystkie zadania objęte programem, tak aby wiadomo było, czy i jakie środki finansowe przewidziano odpowiednio na poszczególne cele.
Sąd podniósł, że nie podziela poglądu wyrażonego w orzecznictwie, w myśl którego dopuszczalne jest w uchwale ogólne określenie środków dla kilku zadań, bądź też poprzez wskazanie podmiotów realizujących zadania zawarte w programie (m.in. wyroki NSA z 24 sierpnia 2022 r., I OSK 427/22 , WSA w Gliwicach z 20 września 2022 r. II SA/GL 1011/22, WSA w Poznaniu z 15 marca 2023 r., IV SA/Po 119/23). Sąd podkreślił, że program powinien rozdzielać środki finansowe na wszystkie zadania objęte programem w taki sposób aby znana była konkretna kwota środków przeznaczona na realizację konkretnego zadania. Tylko powiązanie uchwalonej kwoty środków finansowych przeznaczonych na realizację programu z konkretnym sposobem ich wydatkowania pozwala przyjąć, że nie jest on fikcją i umożliwia faktycznie wykonanie poszczególnych zadań.
Co to oznacza dla zwierząt?
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 5 czerwca 2024 r., wzmacnia linię orzeczniczą, zgodnie z którą uchwały w sprawie programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt muszą zawierać wszystkie wymienione w art. 11a niezbędne postanowienia programu (m.in. wyrok WSA w Kielcach z 13 marca 2024 r., II SA/Ke 68/24, wyrok NSA z 22 września 2020 r., II OSK 1087/20 oraz wyroki WSA w Poznaniu z 2 marca 2022 r., IV SA/Po 60/22, z 25 lutego 2022 r., IV SA/Po 63/22 i WSA w Olsztynie z 1 marca 2022 r., II SA/OI 60/22). Program powinien rozdzielać środki finansowe na wszystkie zadania objęte programem, tak aby wiadomo było, czy i jakie środki finansowe przewidziano odpowiednio na poszczególne cele. Brak któregokolwiek z elementów programu określonego w sposób szczegółowy skutkuje stwierdzeniem, że podjęty akt nie wyczerpuje ustawowego upoważnienia, gdzie każde ze uchybień stanowi samodzielną i wystarczającą podstawę do stwierdzenia nieważności w całości uchwały przyjmującej program.
Taka linia orzecznicza urealnia możliwość realizacji programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi i zapobiegania bezdomności zwierząt.
wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z 5 czerwca 2024 r., II SA/Ke 245/24
Opracowała: dr hab. Aneta Kaźmierczyk, prof. UEK, radca prawny
żródło grafiki: pixabay.com.pl
